TIJD "Persoonlijk denk ik dat je bijvoorbeeld naar een bioscoop kunt gaan, en een film gaat kijken. Na afloop vond je de film zeer slecht. Je ging er eigenlijk heen voor entertainment, maar na afloop blijkt dit toch wel te zijn tegengevallen. Op dat moment wordt je entertainment gevoel omgezet naar een gevoel van beleving." "Hiermee wijk ik nu dus af van mijn oorspronkelijke standpunt waarmee ik zei dat er niet simpelweg een lijn tussen entertainment en belevenis te trekken was, dat is nl. wel degelijk. Het is wel zo dat dit pas achteraf en vaak pas na langere tijd vast te stellen is. En dat is iets waar ik in mijn vorige mail nog niet over nagedacht had. Ik ging er toen van uit dat je van te voren al vast kunt stellen of dat wat je gaat ervaren in entertainment of beleving zal resulteren." "als je het naar je zin hebt het net lijkt of de tijd veel sneller gaat dan wanneer je bijvoorbeeld in een kroeg bent waar je het niet zo naar je zin hebt. het soort van entertainment is dan wel hetzelfde maar je hebt toch bij ieder een andere beleving (van de tijd)" Met andere woorden, de tijd is er niet door versneld, maar door vertraagd. Als je iets beleeft dan is het een vertraging van de tijd, intenser de tijd beleven. Bij de tijd versnellen maak je meer mee in dezelfde tijd, dus wordt het oppervlakkiger. "Maar een belevenis is kan best over een lange periode zijn uitgespreid. Het opvoeden van een kind is voor velen een belevenis terwijl het niet valt terug te voeren op vast tijdsbestek van bv een paar weken." "Centraal dit kwartaal staat tijdsbeleving. De gebruikers moet een zekere beleving van tijd meegegeven worden. Volgens de opdracht omschrijving bereik je dit als je de gebruiker tijdens of na de ervaring aan het denken zet. Bij entertainment zou dit niet noodzakelijk zijn. Dit sluit echter niet uit dat entertainment in sommige gevallen kan veranderen in een beleving. Iets wat in eerste instantie puur vermaak lijkt, kan je later aan het denken zetten." "Voor kinderen zal het bezoeken van een pretpark meer een stuk entertainment en belevenis zijn dan voor hun begeleiders/ouders, waarvan het meer belevenis is." "volgens mij is entertainment gebonden aan tijd! zo vind een voetbalwedstrijd op vaste tijden plaats en hetzelfde geld voor voorstellingen, tv etc. Belevenissen kunnen op vaste tijden voorkomen maar zijn daar niet aan gebonden (ehbo)" "Het is een activiteit die je vrijwel nooit alleen doet want het is belangrijk dat je de ervaringen kan delen met anderen om ze beter te blijven herinneren." RUIMTE "In een pretpark vind ik dat je je echt in een andere wereld bevindt; je vergeet vrijwel alles, loopt "los" door het park heen en met gemak kan je daarin verdwalen. In een dierentuin wordt je vaak gebonden aan een pad. Je leest bordjes etc. Je bent je daar meer bewust van wat er om je heen gebeurt." "Op internet is een groot aanbod van bedrijven die een belevenis aanbieden. Ze zeggen althans dat ze een belevenis aanbieden. Maar wat ze werkelijk aanbieden, is een omgeving om die belevenis in mee te maken. Een belevenis heeft sterk te maken met de omgeving waarin het wordt meegemaakt." DRAMA "Wat ik me afvroeg was of beleving inderdaad alleen werkt als je ook dieptepunten kent. Dat zou betekenen dat als een mens vrijwel geen dieptepunten kent, dan ook bijvoorbeeld een hele leuke film, installatie enz. niet als hoogtepunt zou ervaren, tenminste niet op een manier zoals de ander dat zou ervaren. Zou daar rekening mee gehouden moeten worden als je iets maakt? En wordt dat ook gedaan door filmmakers, conceptmakers van tentoonstellingen e.d?" "Hoe kan je een beleving cree‘ren in een stellage als ze er die dag 15 langs gaan?" "We hadden het er ook over dat een vervelende gebeurtenis ook een belevenis is. Het blijft je dan ook langer bij, maar als je nu bijvoorbeeld heel erg bang bent van de tandarts. Dat is dan ook een vervelende gebeurtenis, maar geen belevenis. Het blijft je namelijk niet echt lang bij, omdat je ieder half jaar naar de tandarts moet. Ik vraag me af hoe je zo'n gebeurtenis dan wel noemt." "voor die klanten is het boodschappen doen geen entertainment maar ook een belevenis" "Echt extreme belevenissen hoef je niet over na te denken, minder extreme iets langer maar je komt er ook op." "Het sprookjesbos is een goed voorbeeld van het programmeren van de gebruiker. Er loopt 1 pad door het hele bos. Je hebt niet snel de neiging om om te draaien dus je blijft vooruit gaan, je komt dan alle attracties tegen, precies zoals het bedoeld is." PRODUCT "ik begin te snappen dat het de bedoeling is om in je project een installatie te maken waarin de bezoeker een belevenis krijgt en geen entertainment en enkele voorwaarden voor een dergelijke belevenis is dat het uniek is, niets kost en dat het min of meer ongepland is, dit is echter redelijk moeilijk omdat bezoekers toch met een bepaald verwachtingspatroon naar de tentoonstelling komen daarnaast is het publiek zeer divers en dus is het moeilijk in te schatten wat voor hun een belevenis te weeg brengt en wat niet." "het valt me op dat er redelijk veel bedrijven die het begrip belevenis gebruiken. Ik heb zelfs een paar bedrijven gevonden die belevenis heten!! Dus het is waarschijnlijk zo dat ze proberen te zeggen dat ze belevenis verkopen aan klanten en niet een product. Dat is makkelijker voor hun om hun doelgroep te bereiken denk ik zoals wat we altijd in reclames zien." "In mijn vorige e-mail haalde ik het voorbeeld aan van de reclame van Sony waarin een home entertainment set wordt aangeboden, die een unieke beleving tot stand zal brengen. Dit bracht mij op het idee dat er geen duidelijk onderscheid te maken is entertainment en beleving, het een kan het ander niet uitsluiten was mijn idee. Wat ik er nu over denk... Ik denk dat er bij die reclame 2 aspecten zijn, en dat ik die niet door elkaar mag halen. Het is entertainment dat je naar 'een film' kijkt, zoals je dat zo vaak doet in je vrije tijd. Het is een 'beleving' als je een film ziet en iets ervaart wat je nog nooit ervaren hebt. Iets beleeft wat je daarna nog lang zult blijven herinneren. Dit zijn eigenlijk 2 dingen die je wel tegelijk kunt ervaren, maar op een bepaald moment, vaak achteraf pas te benamen zijn als of belevenis of entertainment. Het kan zijn dat je met je 'home entertainment system' een leuke avond hebt gehad, niet meer, niets minder. Het kan ook zijn dat je een film hebt gekeken, waar je diezelfde nacht nog over droomt en je de komende weken niet meer los laat, iets waar je 'home entertainment system' voor heeft gezorgd, maar wat dus achteraf geen entertainment bleek te zijn." "Ik moest denken aan de reclame van Eurocard mastercard, waarin in een filmpje een vakantie, nieuwe schoenen, nog wat kleding en een zonnebril worden getoond met de prijzen erbij en vervolgens staat een man zijn vriendin op te wachten in Parijs met een roos in de hand. En dan de zin Sommige dingen in het leven zijn onbetaalbaar, voor de rest; eurocard mastercard. Dus vaak zijn belevenissen onbetaalbaar." "Wat iig wel zeker is, is dat een beleving intenser is omdat het meer persoonlijk is. Dit in combinatie met een beleving die, naar mij idee, minder controleerbaar is, maakt een echte beleving dus een bijzonder verschijnsel. Daarom denk ik ook dat bedrijven die claimen dat ze een belevenis verkopen liegen. Je kan tenslotte niet al je producten op de persoon afstemmen. Vooral als het hier over massa producten gaat. Het is, denk ik, wel mogelijk als je naar duurdere producten of diensten kijkt. Denk bijv aan een wereldreis." "Ook een reis voor deze zomer naar sri lanka die ik pas geboekt hebt kost me een aanzienlijk bedrag, toch is dit geen entertainment maar een beleving. Ik vind dus de kosten niet echt een goed criterium om belevenis van entertainment te onderscheiden." "Ik denk dat een beleving iets is wat je constant zou kunnen hebben. Iedereen beleeft iets op zijn of haar manier. Entertainment is een vaak een commercieel concept. De consument kan er voor kiezen om ge‘ntertaind te worden en beleving kan zomaar spontaan gebeuren." "Ik vraag me dan ook werkelijk af of een belevenis wel te ontwerpen valt. Je kan nog zoveel dingen ontwerpen voor een belevenis, doordat de verschillende aspecten afhankelijk zijn van elkaar, heb je altijd te maken met onzekerheden. Waarschijnlijk zullen zulke onzekerheden weinig voorkomen, waardoor de totale belevenis meestal alleen afhangt of je volwassen of kind bent." "Bij een pretpark hoort een souvenirwinkel. Daar kunnen bezoekers een herinnering aan de dag kopen. Vaak gaat het om artikelen die op de dag zelf erg leuk lijken, omdat je helemaal bent ingeleefd in de wereld van het pretpark, maar waar je thuis dan niks aan hebt. Toch heeft het voor kinderen vaak een grote waarde. Allereerst omdat ze het leuk vinden om iets te krijgen en ten tweede omdat het ze later herinnert aan deze dag." NIEUW "Voor mij zijn belevenissen op het moment niet erg schaars. Ik bevind me in een fase dat ik bijna elke dag nieuwe dingen meemaak, wat voor mij nieuw is. Omdat ik in de muziekwereld actief ben en ook vrij ÒsuccesvolÓ (voor zover je dat van jezelf kunt zeggen), gaat het erg hard. Ik maak veel leuke, nieuwe maar soms ook minder leuke dingen mee. Verder lopen belevenissen voor mij dus veelal door in entertainment. Wat eerst een belevenis was, is nu gemeengoed entertainment." "De mensen aan wie ik dit verhaal heb verteld zien het overigens wel als entertainment, en voor hun zal het hooguit een anekdote blijven." "entertainment ervoor zorgt dat iemand een belevenis ondergaat." "Zo is entertainment al gepland en heeft een bepaalde tijdsduur. Het is aan de klant om de keuze te maken naar het desbetreffende entertainment toe te gaan en zo de beleving ervan te ondergaan. Deze beleving is echter niet tijdsgebonden. Want al is het entertainment al afgelopen, kun je er naderhand nog van na genieten, zodat het als een soort herinnering wordt opgeslagen. Die herinnering kan van tijd totÊtijd weer opgerakeld worden." "Het wordt een dagelijks iets, wat misschien zelfs doorloopt in iets verplichts, een plicht, je werk of andere verplichtingen. Hierbij kun je spreken van het verdwijnen van de entertainende factor. En loopt dit weer door in verveling, in dingen die eerder entertaining waren." "Iets is een beleving omdat je het voor de eerste keer doet, en omdat je niet kunt voorspellen wat gebeurd en het je verrast, is het juist de beleving. Deze beleving een tweede keer kan dus net zo goed entertainment zijn. Dus de definitie van vandaag : entertainment is een gerecyclede beleving." "zodra je de show meerdere keren op een jaar bekijkt, ga je het toch meer als entertainment zien, omdat je ongeveer weet wat je kunt verwachten van de dieren." "als je vakantie hebt heb je net allemaal een ander ritme als wanneer je naar school gaat en je maakt ook weer eens wat anders mee." "ik kan me voorstellen dat een kind, dat fantasierijk is ingesteld, installatie sneller als entertainment ziet, dan eenÊminder fantasierijk kind.ÊOver dit laatste kun je wel zeggen dat, veel belevingen, steeds minder belevingen opwekken." "Je weet in principe niet meer waar je in moet gaan, of waar je moet kijken, want er is zo veel te zien. Bezoekers doen dan vaak ook niet anders dan van hier naar daar rennen zonder erbij stil te staan." "mensen beginnen steeds meer dingen als gewoon te beschouwen. Mensen zijn dus moeilijker te entertainen, en een beleving opwekken wordt al helemaal moeilijk op den duur. Om dit te voorkomen, worden de grenzen steeds verder gelegd, alleen ik denk dat dit op eenÊte trage manier gaat, de mens groeit steeds sneller naar deze grens toe. Om dit te voorkomen zullen de ontwikkelingen zich op een grote snelheid moeten voort zetten." DOELGROEP "De verwachting van de excursie was dat er veel familieleden kwamen of schoolexcursies. Maar wat ik niet verwacht had, is dat er ook verliefde paren kwamen." "Wat mij erg opviel is dat kinderen zichzelf op een pretpark elke minuut willen vermaken, een soort verwachting die ze waar willen maken. Dus ook in de wachtrij, ze spelen op de leuningen, ze proberen aandacht te krijgen van hun ouders, gaan pesten, voor mijn idee meer als normaal (buiten het pretpark)." "wanneer je alleen door zo'n park loopt is het ineens een stuk minder leuk. het wachten voor de attracties duurt langer. de omgeving is minder bijzonder vond ik, hieruit trek ik mijn conclusie dat pretparken dus echt groepsgericht zijn, en dat het wel degelijk de bedoeling is dat je niet in je eentje het park bezoekt. het bezoeken van een pretpark is dus een groepsproces." "Wat mij opgevallen is, is dat ik me niet verveelde of dat ik me alleen voelde bij Nemo, zoals ik dat bij pretparken zou hebben verwacht. Door mee te doen aan de attracties, maakte je vrij snel contact met de kinderen of het was gewoon leuk om tezien hoe de kinderen met de installaties bezig waren." "Omdat de volwassenen vrij terughoudend waren, heb ik me af zitten vragen, ofdat interactieve installaties niet eigenlijk meer voor kinderen zijn en dat we met onze opleiding eigenlijk installaties het beste voor kinderen kunnen bouwen." "Kinderen zijn vaak enthousiaster en onverschrokken. Dit komt waarschijnlijk omdat ze nog niet goed weten wat ze kunnen verwachten. Voor hen is alles nieuw en ze hebben nog geen referentiekader. Volwassenen willen meer zekerheid om controle te kunnen hebben. Op het moment dat er geen zekerheid meer is kunnen ze die controle kwijtraken. Ze reageren daardoor behoudener op onzekere situaties." "Het pretpark moet zoveel mogelijk mensen trekken, terwijl Nemo de gekozen doelgroep zo goed mogelijk wil voorzien." "Ik ben vandaag naar de Support beurs in Utrecht geweest. Dat is een beurs voor mensen met een geestelijke of lichamelijke handicap. Ik kwam hier een bedrijf tegen wat zich had gespecialiseerd in beleving voor deze doelgroep. Voornamelijk mensen(kinderen) met spasme, geestelijk gehandicapten, kanker in ver gevorderd stadium (veel pijn) en spierziektes. In deze zogenaamde ÒsnoezelruimtesÓ hadden ze allerlei hulpmiddelen om die mensen een rustige beleving te geven. Trillende muziek bedden, plasmabollen, banken met aquariums erin, grote poefbanken, en allerlei lichtgevende blacklight decoraties. Vooral rustige dingen. Hiermee werd dus geprobeerd om op een voor ons subtiele manier toch een beleving over te brengen. Conclusie daaruit is, dat wat voor ons niet veel voorstelt, omdat we immers gewend zijn al veel heftigere dingen. Voor andere mensen als beleving kan worden gezien, het is maar net wat jouw perceptie van de wereld is." BETROKKENHEID/INTERACTIE "Doordat kinderen zelf dingen aan het ontdekken zijn en zelf bezig zijn met de attractie en niet zoals in een pretpark alleen maat bezig worden gehouden door de attracties zelf, beleven kinderen het echt, ze zijn er intensief zelf mee bezig." "In tegenstelling tot een pretpark waar je de installatie ondergaat en niet zelf kan bepalen wat je doet, is in het in Nemo belangrijker om de gebruiker spelenderwijs en onbewust bekend te maken allerlei verschijnselen." "Het personeel van een pretpark probeert ook zoveel mogelijk onzichtbaar werk te doen, bij Nemo is de rol van het personeel meer begeleidend naar de bezoekers toe. Ze helpen als ze hulp nodig hebben maar verder zoveel mogelijk de gebruiker de vrijheid geven. In een pretpark wordt de gebruiker meer gedwongen om een bepaalde richting te gaan en zich te houden aan de regels die het pretpark stelt." "Als kinderen iets kunnen doen en uitproberen zoals bijvoorbeeld bij Nemo dan zullen ouders sneller geneigd zijn mee te doen met iets als bijvoorbeeld bij een dierenpark. Volwassen zijn daarin al bekend en kijken niet meer zo snel op van dieren. Zoals ik zag op sites als bijvoorbeeld bij de efteling zie je kinderen zo in een achtbaan stappen. Ouders zullen dit niet snel uit zichzelf doen. Maar omdat hun kinderen erin gaan is dit voor zegmaar van een reden dat hun ook in de achtbaan kunnen gaan. Via hun kinderen beleven zij zelf hun jonge jaren." "Het leuke is dat iedereen eigenlijk wel eenzelfde conclusie heeft kunnen trekken over het alleen naar een park gaan. Iedereen heeft de behoefde om zijn ervaringen te delen, dat maakt het tot een beleving. Zelfs de wereldreiziger die in zijn eentje de wereld rond skateboard, die in zijn eentje de oceaan over probeert te waterfietsen, die wil zijn ervaringen met andere delen, anders is hij niet compleet. De context waarin je iets meemaakt is werkelijk ook niet meer een context. Waarom is het niet leuk om in je eentje naar een concert van een wereldartiest met een miljoenen kostende show te gaan? Je wilt het delen. Maar je wilt het ook bevestigd zien. Een bevestiging van een beleving maakt juist in veel gevallen de beleving." "Op een gegeven ogenblik kom je bij het verslag van Jim Korsten 2 toneelspelers die een boom en een vlinder zijn. Jim's commentaar is dat het hier gaat om entertainment. Hier ben ik het dus niet mee eens. Volgens mij zijn juist deze ontmoetingen een belevenis, het is altijd verrassend hoe zij met jou communiceren, ook als ze met anderen communiceren. Juist omdat dit uniek is, vind ik het meer een bevelenis. Een attractie waar je meer dan 20 keer in bent geweest is voor mij meer entertainment dan zo'n ontmoeting met een van de toneelspelers van het Efteling. (Ik kan de figuranten die ik ben tegengekomen in de verschillende pretparken die ik heb bezocht, waarmee ikzelf of met anderen heb gecommuniceerd, zeer goed herrinneren.)" ANDERE WERELD/TIJD "het een pretpark is inderdaad zo ingericht zodat de bezoeker zich helemaal op hun gemak voelt. fijne en gezellige wandelpaden, met mooie bloemperken om van de ene naar de andere attractie te lopen. medewerkers die achter de rug van de mensen alle rommel van de straat plukken. alles lijkt superonderhouden en dat maakt het bijzondere sfeertje van een pretpark. en dan lijkt het net of je je als bezoeker in een andere wereld waant." "Ik merkte dat de Efteling erg veel aandacht besteed aan het wegwerken van technische elementen om zo de beleving voor de bezoekers zo overtuigend mogelijk te maken." "De ontwerpen van het sprookjes bos (een hele bekende tekenaar, maar ik kan even niet meer op zijn naam komen) zijn echt prachtig, de Efteling laat dit veel terug komen. Per wereld is er een bepaalde stijl van ontwerp. Zo weet je ook dat je in een andere wereld bent." "Als je door het spookhuis rijdt en je kijkt achterom kun je bijvoorbeeld zien hoe de mechaniek van bepaalde poppen werken." "In de Efteling doen ze er alles aan om de bezoeker te laten geloven dat hij zich in een andere wereld bevindt. Bij Blijdorp was dit bijvoorbeeld veel minder het geval. Daar laten ze mensen soms juist een kijkje achter de schermen nemen, omdat ze denken dat mensen dat interessant vinden en daarvan kunnen leren. Dergelijke parken hebben gewoon een andere instelling." "Dat is ook de oorsprong van de mens, eigen keuzes maken. Deze oorsprong is nu totaal weg. Men zoekt er nog wel naar, maar het is een kunst om het te vinden. Als je het kunt vinden, zit je in de richting om van je leven weer terug te roepen naar de oorsprong. Dit is dus ook iets wat mensen proberen om hun leven leuker te maken. Maar ze doen het maar even. Althans, ze denken dat ze het maar even kunnen. Denk maar aan vakanties. Men is dat in een tijdsbestek van twee weken even los van de veeleisende omgeving." "Om gebruikers te programmeren is het de bedoeling dat ze snel gewend zijn aan de omgeving waar ze zijn, maar dit moet niet te snel zijn, er moet een soort verhaallijn in zitten. Want wanneer je de mensen zomaar in het diepe gooit zullen mensen zich minder snel betrokken voelen met een attractie. Een voorbeeld om voor elkaar te krijgen is om alles wat mensen normaal vinden in de wereld te veranderen naar iets dat ze alleen in hun fantasie kunnen bedenken. Hierbij kun je denken aan personeel die een bepaalde manier heeft van praten en doen. (land van ooit). Je cre‘ert hier een sfeer die mensen in een andere wereld zet. Bij pretparken is het zo dat je in bepaalde richtingen geleid wordt, er is hier bijna geen sprake van interactie met de gebruikers, als je kijkt naar bijvoorbeeld Nemo dan heb je alleen maar interactie, en dit is ook waar de gebruikers voorkomen." "Het aparte Speelland dat erbij zit, heeft helemaal niks met het safaripark te maken. Eigenlijk bestaat de Beekse Bergen uit enkele grote veelbelovende concepten, alleen zijn ze te klein uitgewerkt."